نگاهی به پیش‌رفت‌های اخیر در درمان استحاله سنی ماکولا

چکیده      استحاله سنی ماکولا (AMD)، شایع‌ترین علت کاهش بینایی در اشخاص بالاتر از 64 سال در کشورهای پیش‌رفته است. اکثر موارد کاهش شدید بینایی ناشی از AMD، به دلیل تغییرات اگزوداتیو ماکولا روی می‌دهند. در سال‌های اخیر، تحقیقات وسیعی بر روی این بیماری صورت گرفته که منجر به کشفیات جدیدی در زمینه پیش‌گیری و درمان آن شده است. در اواخر دهه 90، درمان فوتوداینامیک (PDT) ابداع شد که در آن، آزاد شدن رادیکال‌های اکسیژن، به طریق شیمیایی و غیرحرارتی، موجب از بین رفتن عروق نورگ‌زایی می‌گردد. در سال 2001، اولین درمان پیش‌گیرانه برای این بیماری کشف شد که شامل تجویز خوراکی مجموعه‌ای از ویتامین‌ها، آنتی‌اکسیدان‌ها و عناصر معدنی است که احتمال تشدید AMD خشک و پیش‌رفت آن به سوی ایجاد نورگ‌زایی مشیمیه (CNV) را کاهش می‌دهد. لیزردرمانی دروزن (drusen)، در حال حاضر در دست تحقیق است و نتیجه آن هنوز معلوم نیست. ویترکتومی برای خارج کردن CNV نیز ثابت شده است که منجر به افزایش حدت بینایی نمی‌شود. جابه‌جا کردن فووآ به نقطه دیگری از اپی‌تلیوم پیگمانته شبکیه، موفقیت‌هایی داشته است ولی احتمال از بین رفتن دید محیطی باعث شده است که به طور کلی مورد توجه قرار نگیرد. از اکتشافات مهم و جدید، کشف روش‌های دارویی برای از بین بردن CNV است که سه گروه از این داروها مورد بررسی قرار گرفته‌اند؛ یک گروه داروهای ضد (vascular endothelial growth factor) VEGF به نام آپتامرها، گروه دیگر پادتن‌های نوترکیبی ضد VEGF و گروه سوم، استروییدها هستند ولی نتایج آن‌ها قطعی نشده است. لیزر درمانی ترنس‌پوپیلاری نیز از سال‌ها قبل پیشنهاد شده و در برخی مطالعات کوچک، نتایج مثبتی از آن گزارش شده است ولی در یک مطالعه بزرگ و چندمرکزی جدید، تاثیر آن مورد تایید قرار نگرفت. در مجموع به نظر می‌رسد که امیدبخش‌ترین زمینه‌های تحقیق در درمان AMD، یکی درمان پیش‌گیرانه و دیگری استفاده از داروهای آنتی‌آنژیوژنیک ضد VEGF باشند. · مجله چشم‌پزشکی بینا 1384؛ دوره 11، شماره 1: 121-116.